So this blog is basically directed at the Dutch among us. It’s about a linguistic oddity that does not occur in English: the difference between forms of address ‘je‘ and ‘u‘.
In English you do not have this … well … problem. Basically ‘u‘ is for showing respect. But would you say: “Dost thou need another cup of coffee?” to your elder? I think not. More than just being archaic, it’s a word that I deem harmful to forming tight bonds between people, a word that creates barriers. Suffice to say, for explanimations it’s not very helpful in creating comfort zones. I’ll just leave it at that and continue for my Dutch readers.
Het gebruik van de aanspreekvorm ‘u’ heeft mij altijd tegen gestaan. Niet zozeer omdat het een vorm van respect zou zijn – voor ouderen, onbekenden of zogenaamd meerderen – maar veel meer omdat het woord een afstand schept. Bij mijn grootouders had ik er altijd moeite mee om te beslissen welke vorm gepast zou zijn. Aan de ene kant verwachtten ze het wellicht als oudjes maar het waren wel mijn opa’s en oma’s en ze stonden me te na om niet ‘je’ te mogen zeggen. Ik denk zelfs dat we meer hadden gepraat zonder dat obstakel.
In taal schuilt een verborgen kracht. Eufemismen maken de verschrikkelijkste gebeurtenissen bespreekbaar of vegen met gemak ernstige misstanden onder het tapijt. Neil Gaimans boek Anansie Boys speelt zelfs met de kracht van persoonlijke naamgeving, met wat dat voor gevolgen kan hebben voor de persoonlijkheid en ontwikkeling van een persoon.
Zo valt ook het mini-woordje ‘u’ niet te onderschatten. En dan bedoel ik met name de afstand die het schept tussen personen terwijl het woordje ‘je’ dit niet doet.
Waarom is dit onderscheid zo belangrijk voor explanimations? Bij explanimations gaat het erom dat je mensen persoonlijk aanspreekt, omdat je ze wilt bereiken en de aandacht wilt vasthouden. Alsof je naast ze zit. Dat doe je onder andere door een plek te creëren waar ze zich veilig, gemoedelijk en thuis voelen. Daarbij is het belangrijk elk obstakel weg te nemen en aangezien het woordje ‘u’ afstand schept, hoort deze niet thuis in een explanimation.
Je kunt het ook verder trekken dan alleen het woordje ‘u’. Het valt in feite onder dezelfde noemen als humor: word je wel serieus genomen als je humor gebruikt, als je het woordje ‘je’ gebruikt? Is die angst terecht? Dat is een vraag of een vast gegeven (humor is niet serieus) dat bij veel bedrijven, instanties en personen speelt.
Het antwoord zit hem in onderstaande prachtige lezing van John Cleese: je hoeft er niet bang voor te zijn.
This attitude seems to me to stem from a very basic misunderstanding of the difference between ‘serious’ and ‘solemn’.
De video met de lezing is al meermaals verwijderd maar ik heb hier het betreffende fragment weer gevonden, zie hieronder; hopelijk blijft die wel staan — dubbelklik om het vreemde beeldformaat naar full screen te brengen. Of lees het transcript van de lezing hier.
Deze link van de gehele lezing over creativiteit werkt momenteel wel, maar dit is al de vierde keer dat ik de link moet wijzigen — so don’t get your hopes up.
Snappie vous?